🌎 *उत्क्रांती* 🌎
*****************

*प्रास्ताविक (३)*

नवीन शोध लागले, तरी या निर्मितीवादाने युरोपमध्ये चांगलेच मूळ धरले होते. जैवविज्ञानाप्रमाणेच भौतिकीविज्ञानातही बायबलमध्ये सांगितलेल्या कल्पना प्रमाणभूत मानण्याची युरोपमध्ये प्रथा होती. जग पृथ्वीकेंद्रित आहे, असे बायबलमध्ये सांगितले होते; परंतु हा विचार चुकीचा आहे, सूर्य पृथ्वीभोवती फिरत नसून पृथ्वी सूर्याभोवती फिरते आहे, असे कोपर्निकसने सांगितले. इटलीमध्ये गॅलिलिओने कोपर्निकसचे म्हणणे बरोबर आहे असे ठासून सांगितले. धर्माच्या विरुद्ध भाष्य केल्यामुळे गॅलिलिओला नजरकैदेत राहण्याची शिक्षा भोगावी लागली. इतर ग्रहांवरही सजीवसृष्टी असण्याची शक्यता आहे, असे म्हणणाऱ्या ब्रुनोला जाळण्यात आले. धार्मिक विचारांविरुद्ध मत मांडले, तर ते ऐकून घेण्याची सोशिकता तत्कालीन समाजामध्ये अजिबात नव्हती - हे उदाहरणांवरून स्पष्ट होते. डार्विनचे उत्क्रांतीचे विचारही धार्मिक विचारांच्या विरोधात जाणारे होते. आपण हे विचार प्रकट केले; तर तत्कालीन धर्ममार्तंडांच्या आणि समाजाच्या रागाला सामोरे जावे लागेल, आपले विचार वाचल्यावर समाजाच्या त्यावरील प्रतिक्रिया तीव्र स्वरुपाच्या असतील, धर्माविरुद्ध पवित्रा घेतल्यामुळे कदाचित अमानूष शिक्षाही सोसावी लागेल - अशी डार्विनला भीती वाटत होती. म्हणून तर कितीतरी वर्षे डार्विनने आपले विचार भाषणात गुंडाळून ठेवले होते.

*क्रमशः*

*उत्क्रांती* या पुस्तकातून